Sanaa
Sanaa Şehir Rehberi
Yemen’in başkenti Sana’a, günlük yaşam tarzını, kültürünü, mimarisini ve alışkanlıklarını en iyi koruyabilen otantik şehirlerden biri. UNESCO Dünya Mimari Miras Listesi’ne alındıktan sonra onarılan yapılar, bakımlı caddeler, geleneksel niteliğini sürdüren zanaatkârların yoğunlaştığı sokaklar kenti süslüyor. Şehrin dar sokaklarında yükselen binalar genellikle 6–7 katlı. Bu binaların büyük bir kısmı kerpiçten yapılmasına rağmen yüzlerce yıl ayakta kalabilmiş. Yemen’de temel yapı malzemesi kerpiç olup bugün de hâlâ geleneksel yöntemlerle üretiliyor. Kerpiç binaların pencereleri “nura” adlı kirecin beyazıyla dantel gibi işleniyor, onlara da nadide ahşap kapılar eşlik ediyor. Yapıların cepheleri, pencere ve kapı üstleri zengin bezenmiş, dekoratif alçı tavan ve renkli camlı tepe pencereleri ile iç mimaride zengin mekânlar oluşturulmuş.
Gezilebilecek Yerler
Sana’a, “64 Minareli Şehir” olarak anılır. İslam’ın ilk camilerinden Cami-el Kebir, Ulu Camii, Salahaddin Camii, Osmanlı dönemi eserlerinden Kubbet’ül Talha Camii, El Mütevekkil Camii ile Kubbet’ül Bekiriye Camileri ve özellikle de Eski Sana’a bu şehrin önemli mekânlarındandır.
Eski Sana’a denilen bölgeye Babül-Yemen kapısından giriliyor. Bir zamanlar yedi kapılı olan başkent Sana’a’nın günümüze ulaşan iki kapısından diğeri ise Babül-Selam olarak biliniyor. Surlarla çevrili bu alan mimarisi ile göz kamaştırıyor. Burası kendine özgü kimliğini en iyi şekilde korumayı başarmış harika bir yer.
Osmanlılar tarafından tamir edilen tarihi Cami-el Kebir, Osmanlıdan birçok iz taşıyor. Bekiriye Camisi ise 1600’lü yıllarda Abdülhamit tarafından tadilatı yapılan 400 yıllık eski Osmanlı eseridir.
Dhahar Vadisi’ne mutlaka gitmelisiniz. Vadide, Yemen mimarisinin en muazzam yapılarından biri olan ve İmam El Mansur döneminde büyük bir kaya parçası üzerine inşa edilmiş Kaya Saray özellikle dikkat çekiyor. İçinde çok sayıda oda bulunuyor.
Dhahar Vadisi dışında El Rauda (Al-Rawdah), Ibb, Cıbla (Jiblah), Hadramut Vadisi ve Şibam (Shibam), Aden, Kulan, Tula, Hacca (Hajjah), kahvesi dünyaca ünlü Moka, Taiz, Zebid, Hudeyda ve Manakak gidilebilecek diğer yerler arasında yer alıyor.
Kültür ve Eğlence
Sana’a’da yapıların en üst katı “mafraj” olarak adlandırılan ve manzara eşliğinde keyif yapılan bir oda için ayrılıyor. Nargile, evin en prestijli mekânı olan mafraj’ın vazgeçilmez dekorlarından biri.
Mafraj’da misafir olarak ağırlandığınızda, dalından kopartılmış yapraklar halinde bir bitki ikram ediliyor. “Gat” şeklinde telaffuz edilen bu bitki, ufak yapraklara sahip. Olduğu gibi ağza atılan, uzun süre çiğnenen ve genellikle erkekler tarafından tüketildiği gözlenen bu bitkinin rahatlatıcı bir özelliği var. Yemenliler gün içinde bol miktarda gat çiğniyor.
Sokaklarda belinde hançerleri, başlarında sarıkları ile çalışan adamlar, kara çarşaf ve peçeleri altından alışveriş yapan kadınlar, geleneksel giysileri ile oynayan çocukları görebilirsiniz.
Yemenli erkeklerin üzerlerinden hiç eksik etmedikleri “cambiya” bir hançerdir. Erkeklik sembolü olarak takılan bu hançer ve kınından oluşan setin tehlikeli bir yanı yok; hançer keskin değil ve öldürücü bir silah olarak kullanılması neredeyse imkânsız. Zaten sokaklarda hiçbir yerde kavga veya benzeri bir tartışma göremiyorsunuz. Cambiya ise sokak ortasında birden başlayabilen folklorik danslarda kullanılıyor.
Yeme İçme
“Salta” denilen geleneksel yemeklerini muhakkak tatmalısınız. Güveçte pişirilen bu yemeğin içinde bol baharat, tavuk, fasulye ve kişniş bulunuyor.
Eski Sana’a’yı gezerken kahve dükkânları da dikkat çekecektir. Kahve’nin anavatanı Etiyopya olsa da hızla kahve’yi ilk olarak işleyip içmeye başlayan Yemen’deki sufi tarikatıdır. Kahve dükkânlarının birinde mutlaka mola verip Yemen Kahvesi’nin tadına bakmalısınız.
Alışveriş
Hançerciler, giyim-kuşam, zücaciye, nalburiye, aktariye gibi geleneksel zanaat dalları sokaklara yayılmış. Onların satıldığı yerlerde gümüşçüler de oluyor. Alışverişlerde pazarlık yaparsanız istediğiniz şeyi üçte biri fiyatına alabilirsiniz. Özellikle hediyelik eşyaları çok güzel ve ucuz. Timsah veya yılan derisinden yapılan büyük boy çantalar 4–5 dolar, kaşmir şallar ise 2 dolar. Bunca ucuzluğa rağmen meşhur Yemen balı kilosu 200 dolarlık fiyatıyla el yakıyor. Ünlü Yemen Kahvesinden almayı da unutmayın.
